Nieuw-Amsterdam, Hervormde kerk
 

Foto door Joke Bartelds d.d. 22-03-2009

 De Hervormde kerk in Nieuw-Amsterdam staat aan de Verlengde Hoogeveensche Vaart.

In het begin leidde meester Swartsenburg, die in 1863 hoofd van de juist gestichte Nieuw-Amsterdamse school was geworden, de geïmproviseerde kerkdiensten in een lokaal van zijn school en verzorgde hij voor de kinderen catechisatielessen.

Door dominees uit de regio werden kinderen gedoopt en zij namen de sacramentsbediening over. Dit toont aan hoe dringend men aan een eigen kerk toe was in Nieuw-Amsterdam, hetgeen ook in Nieuw-Dordrecht het geval was. De "Commissie der kerkstichting in de veenen Emmen en Sleen", had zich tot doel gesteld in Nieuw-Amsterdam en Nieuw-Dordrecht kerkgebouwen en pastorieën neer te zetten. Door de commissie van de twee veenkoloniën Nieuw-Amsterdam en Nieuw-Dordrecht werden acties op touw gezet om in het gehele land geld in te zamelen. De provincie verstrekte een subsidie onder voorwaarde dat, om kosten te besparen, de kerkgebouwen en de pastorieën ontworpen zouden worden door ingenieurs van de Provinciale Waterstaat. Vandaar de naam Waterstaatkerken.

Op 21 april 1873 werd de eerste steen gelegd door dominee Van Ingen en op 26 december van dat jaar werd de nieuwe Hervormde kerk van Nieuw-Amsterdam in gebruik genomen. Aan de zuidgevel van de kerk zijn drie gedenkstenen gemetseld. Tekst van een van de gedenkstenen:
"Eerste steen gelegd den 21 April 1873 door Ds. H. van Ingen, Voorzitter der Comm. tot stichting dezer kerk".

In 1876 werd in het torentje de klok, gegoten in Heiligerlee, geplaatst. In 1984 en in 1998 is de kerktoren gerestaureerd.

Het is een eenvoudig kerkgebouw. In 1980 werd na een discussie of de oude kerkbanken door stoelen of banken moesten worden vervangen, toch weer voor banken gekozen. De kerk is in het bezit van een oude statenbijbel uit 1663, gedrukt door Elzevier Leiden. Op het schutblad staat een naam geschreven:"Geertruyda Brouwer 1733". Zij was waarschijnlijk eens de eigenaresse van deze bijbel. De eikenhouten preekstoel is eenvoudig en uitgevoerd in strakke lijnen. Het koperen doopvont is in 1958 aangeschaft.

Het tinnen avondmaalsstel bestaat uit onder andere een schenkkan, schalen en bekers, borden en kandelaars. Het is geleverd door Beens te Breda. Er zijn verschillende merken ingeslagen. Drie borden dateren uit 1800. in het vierde bord staat het merk AGBEENS. Het avondmaalstin is in 1873 bij de bouw van de kerk aangeschaft. De kerk bezit een ruime consistoriekamer en een modern jeugdgebouw.

De Hervormde Gemeente Nieuw-Amsterdam/Veenoord vormt samen met de Gereformeerde Kerk nog geen 'Samen Op Weg Kerk'. Toch worden gezamenlijke diensten, avondmaalsvieringen en de gemeenschappelijke paascyclus gehouden. Er is ook een gezamenlijk kerkblad.

Bronnen: Drentse Courant 2000/2001 Serie kerken in Drenthe