ALBUM MET 96 CARTES DE VISITE VAN GELEERDEN VERZAMELD DOOR JAN VAN DER HOEVEN (1801-1868)

Jan van der Hoeven, hoogleraar te Leiden, maakte reizen in Nederland, Belgie, Frankrijk, Duitsland, het Verenigde Koninkrijk, Denemarken, Zweden en naar Praag. Dikwijls was de aanleiding een congres. Hij was lid van een aantal wetenschappelijke genootschappen. Tijdens de laatste jaren van zijn leven was het de gewoonte om cartes de visite uit te wisselen. Enkele malen maakte hij melding van ontvangst, b.v. van de koning van Zweden. De meeste foto's lijken verkregen te zijn bij ontmoetingen gedurende zijn reizen.

Jan van der Hoeven was een brief- en reisdagboekschrijver. Hij had een grote algemene belangstelling. Hij schreef over de manier van reizen, de mensen die hij onderweg ontmoette, landschappen, bezienswaardigheden, de theaters. Hij had een voorkeur voor schilderkunst en beeldhouwkunst, met als favoriet de Deense beeldhouwer Thorwaldsen. Zelf was hij een goed tekenaar. Hij illustreerde ook zijn eigen boeken.

Een aantal brieven en dagboeken van zijn reizen zijn bewaard gebleven via zijn enige hem overlevende zoon Jan (1834-1900). Nog bestaande reisdagboeken of brieven zijn er van: 1824 Reis naar Parijs en Duitsland samen met zijn vriend Gerrit de Vos. Dit dagboek is gepubliceerd in 1926 in het Rotterdamsch Jaarboekje door zijn kleinzoon Abraham van der Hoeven en later door zijn nazaat W.A.D. van der Hoeven.

• 1830 Reis naar Duitsland
• 1835 Reis naar Noord Nederland
• 1841 Reis naar Duitsland samen met Dr. Salomon
• 1842 Reis naar Zweden. Hiervan zijn 2 gedrukte uitgaven.
• 1845 Reis naar Parijs
• 1850 Reis naar Schotland en Engeland met zijn zoon Jan
  • Brief van 1 augustus 1850 vanuit Schotland naar zijn 2 dochters
  • Brief van 13 augustus vanuit Schotland naar dochter Maria
• 1851 Reis naar Duitsland samen met zijn zoon Jan
• 1854 Reis naar Duitsland en Praag met zijn kinderen Maria, Jan en Matta
• 1857 Reis naar Duitsland
• 1860 Reis naar Engeland
• 1863 Reis naar Zweden

Uit opmerkingen en foto's blijkt dat hij meer van dergelijke reizen maakte. De dagboeken en brieven werden geschreven in hotels met pen en inkt van het hotel, vaak van slechte kwaliteit. Voor de huidige lezer zijn ze nog boeiend. Ze geven een goed beeld van de manier van reizen, de mensen en hun gewoonten onderweg, de landschappen en bezienswaardigheden.

Jan van der Hoeven werd in 1801 in Rotterdam geboren als 4e en jongste zoon van Abraham van der Hoeven, koopman, (1763-1803) en Maria van der Wallen van Vollenhoven (1773-1840). Zijn vader ging failliet gedurende de Franse tijd en is volgens overlevering van verdriet gestorven. Nazaten bleven generaties lang anti frans.
Maria hertrouwde in 1810 met Dr. Martinus Pruys, arts, volgens overlevering een uitstekende 2e vader. Zijn oudste broer Cornelis Pruys van der Hoeven (1792-1871), met wie hij levenslang een zeer hechte band had, werd hoogleraar in Leiden. De tweede broer Pieter van der Hoeven(1793-1830) werd makelaar. De derde broer Abraham des Amorie(1798-1855) werd hoogleraar aan het Remonstrants Seminarium te Amsterdam. Jan trouwde in 1826 met Anna van Stolk (1804-1840), dochter van Abraham van Stolk en Joanna van der Pot. Uit dit huwelijk werden 7 levende kinderen geboren, waarvan 3 hem zouden overleven: Maria, Jan en Matta Cornelia. Anna stierf in het kraambed van een doodgeboren tweeling. De familie was zeer betrokken bij de Remonstrantse kerk. Jan van der Hoeven bezocht gedurende zijn reizen protestantse kerkdiensten, soms 2x per dag. Men had veel belangstelling voor politiek, kunst en cultuur.

Jan van der Hoeven werd in 1819 ingeschreven als student genees- en heelkunde in Leiden. In 1822 promoveerde hij op een zoologisch onderwerp (Dissertatio de sceleto piscium ) en in 1824 op een medisch onderwerp. Kort daarna maakte hij zijn eerste grote reis, naar Parijs en Duitsland. (Link naar het door zijn kleinzoon Mr. Abm. Van der Hoeven gepubliceerder reisverslag) Hierna vestigde hij zich als geneesheer en lector in Rotterdam. In 1826 werd hij in Leiden benoemd tot buitengewoon, in 1835 tot gewoon hoogleraar. Een speciale belangstelling had hij voor negers en Joden. De Ashantiprinsjes Kwasi Boachi en Kwami Poku liet hij portretteren door de schilder Cornet, die ook zijn eigen kinderen had geschilderd. Deze 2 portretten bevinden zich nog bij nazaten. Hij had een warme vriendschap met Dr. Deen in Zwolle, reisde samen met Dr. Salomon, en was verontwaardigd dat Remak in Duitsland niet hoogleraar kon worden. Onderweg merkt hij Joden op, overigens net als andere typen mensen. Hij werd vooral bekend door zijn dierkunde handboeken. Hij vond het moeilijk zijn moederloze kinderen achter te laten, later nam hij kinderen mee. Hij had grote bewondering voor Duitsland dat een steeds moderner land werd. Op zijn (laatste?) reis in 1845 naar Belgie en Frankrijk klaagde hij over de onhebbelijke Belgen en het achterlijke vervoer in Frankrijk. Hij genoot van de gastvrijheid van de Schotten en Engelsen. Zijn favoriete reisdoel lijkt Scandinavie te zijn geweest.

Gedurende zijn laatste reizen was hij duidelijk minder fit. Gedurende zijn reis naar Engeland in 1860 vergat hij zijn bagage in de trein, kon moeilijk op Engelse woorden komen en miste, omdat hij de discussies niet meer goed kon volgen, de beroemde woordenwisseling tussen Huxley en de bisschop. Zijn laatste reis was kennelijk die naar Zweden. Hij genoot en nog van maar klaagde over vermoeidheid. In 1868 overleed hij in Leiden, volgens overlevering aan tuberculose. Hij zou al eerder aan deze ziekte geleden hebben.

2015 door J.C. van Vrede-van der Hoeven

01 Athanase Charles Coquerel Parijs 1795- 1868

Theoloog, 12 jaar predikant in Nederland, preekte in Amsterdam, Leiden en Utrecht. Zoon van de zooloog Jean Charles Coquerel.
Fotograaf: Fotograaf onbekend
Informatie

3. John Phillips 1800-1874

Iers Geoloog.
Fotograaf: B.J.Whitlock, Birmingham, President Phillips
Informatie

4. Pieter Bleeker, Zaanstad 1819-den Haag 1878

Nederlands arts en ichtyoloog
Fotograaf: H.P.N.'t Hooft, 's Grav., fecit 10.12.1867
Informatie

5. Karl Ernst von Baer, 1792-1876

Ests bioloog, geoloog, geograaf
Fotograaf: Philip Hoff Frankfurt a/M
Informatie

6. Wilhelm Friedrich Behn

Fotograaf: J.M.Graack, Kiel
Informatie

7. Friedrich Boie? (1789-1870)

Onleesbare tekst 1862
Fotograaf: F.Brutt,Kiel 1868
Informatie

8. Pierre Joseph van Beneden

Belgisch zooloog, paleontoloog a l'ami Van der Hoeven Louvain 18 ...1864 handtekening
Fotograaf: Ghemar Freres, Bruxelles
Informatie

9. Gaspard Auguste Brullé, 1809-1873

Frans Entomoloog Prof a la Faculte des Sciences de Brulle de Dijon
Informatie

10. Leonard Blomefield 1800 - 1893 (orginele naam =Leonard Jenyns)

Fotograaf: Mayland Cambridge 1862
Informatie

11. Carl Gustav Carus, 1789-1869

Duits arts, natuurfilosoof, schilder
Fotograaf: Johann Georg Bonfet, Dresden
Informatie

12. Rene Edouard Claparede, 1832-1871

Zwitsers arts, zoöloog, hoogleraar te Geneve Ed. Claparede a son collegue Prof. van derHoeven
Fotograaf: Lacombe &Lacroix Geneve
Informatie

13. Onbekend

Fotograaf: M.Bowness Ambleside

14. Franciscus Cornelis Donders 1818-1889

Nederlands arts
Fotograaf: Henri Pronk, Utrecht/Zwolle
Informatie

15. Joseph Barnard Davis, 1801-1881

Engels arts, cranioloog
Fotograaf: G.Henshall Hanley
Informatie

16. Gustaf Wilhelm Johan von Duben, 1822-1892

Zweeds anatoom
GustvonDuben Leyden, May 18
Fotograaf: Ernest Edwards 20 Baker St W.
Informatie

17. Andre Marie Dumeril, 1774-1860

Frans zoöloog, anatoom
handtekening 1774 +1860
Fotograaf: onbekend
Informatie

18. Auguste Dumeril 1812-1870

Frans arts, zoöloog (Zoon van Andre Marie Dumeril)
AAugDumeril
Fotograaf: Disderi Paris London
Informatie

19. Christian Gottfried Ehrenberg (1795-1876)

Duits Microbioloog, zoöloog, geoloog
ProfrEhrenberg Berlin
Fotograaf: Loescher & Petsch, Leipzigerstr.
Informatie

20. Daniel Frederik Eschricht, 1798-1863

Deens fysioloog
D.F.Eschricht Prof. zu Kopenhagen
Fotograaf: ?
Informatie
Informatie (Deens)

21. Johan Georg Forchhammer, 1794-1865

Deens mineraloog, geoloog
......Professor J.v.der Hoeven fr.... handtekening
Fotograaf: Rudolph Stiegler Kobenhavn
Informatie
Informatie (Deens)

22. John Goodsir, 1814-1867

Schots anatoom
died March 6th 1867 at 52 Fotograaf: P.Thomson
Informatie

23. Karl Gegenbaur, 1826-1903

Duits anatoom
Gegenbauer + 1903
Fotograaf: Carl Schenk in Jena
Informatie

24. François Louis Paul Gervais (1816-1879)

Frans paleontoloog, entomoloog
Paul Gervais
Fotograaf: Crespon Nimes
Informatie

25. George Robert Gray (1808-1872)

Brits zoöloog (Broer van John Edward Gray)
Fotograaf: Maull & Polyblank London
Informatie

26. John Edward Gray, 1800-1875

Brits zoöloog (Broer van George  Robert Gray)
Maria Emma & John Edward Gray
Fotograaf: The London School of Photography Mr.S.Prout Newcombe
Informatie

27. Ernst Heinrich Haeckel, 1834-1919

Duits zoöloog en filosoof
Dr. E.H.Haeckel Prof.Jena n.1834
Fotograaf: Gebruder Grunder Berlin
Informatie

28. Pieter Harting 1812-1885

Nederlands bioloog, arts
P.Harting Prof te Utrecht
Fotograaf: A.A.Vermeulen Utrecht
Informatie

29. Alexander Willem Michiel van Hasselt, 1814-1902

Nederlands arts,bioloog
Dr. A.W.M.van Hasselt
Fotograaf: A.A.Vermeulen Utrecht
Informatie

30. George Murray Humphry, 1820-1896

G.M.Humphrey M.D. ..R.S. in Cambridge
Fotograaf: Maull & Polyblank London
Informatie

31. Joseph Hyrtl 1785-1866

Oostenrijks anatoom
Fotograaf: A.F. Baschta. Wien Od F.Schultz Wien?

32. William Jardine 1800-1874

Schots natuuronderzoeker
Fotograaf: J.H.Maguire
Informatie

33. Georg Friedrich von Jäger 1785-1866

Duits arts en paleontoloog
Fotograaf: F.Brandseph Stuttgart
Informatie

34. John Gwyn Jeffreys, 1809-1885

Brits zoöloog
J. Gwyn Jeffreys 19 octr.1865
Fotograaf: Maull &Co London
Informatie

35. Joseph Beete Jukes 1811-1869

Brits geoloog
J.Beete Jukes
Fotograaf: H.J.Whitlock Birmingham
Informatie

36. Wilhelm Moritz Keferstein, 1833-1870

Duits naturalist
Herrn Prof. v.d.Hoeven verehrungsvoll von Wilh. Keferstein Octob. 1863
Fotograaf: Hermann Stromfeldt Göttingen
Informatie

37. Ernst Gustav Kraatz 1831-1909

Duits entomoloog
Fotograaf: Heinrich Harmsen Wien
Informatie

38. Willem Koster? (1834-1907)

Geen naam of opschrift
Fotograaf: A.A.Vermeulen Utrecht
Informatie

39. Jacobus Ludovicus Conradus Schroeder van der Kolk, 1797-1862

Nederlands anatoom
Fotograaf: W.C.van Dijk Utrecht
Informatie

40. Rudolf Albert von Kölliker (1817-1905)

Fotograaf: ?
Informatie

41. August David Krohn 1803-1891

Zoöloog
Dr.A.Krohn Aug.1864
Fotograaf: ?
Informatie

42. Michele Lessona 1823-1894

Italiaans zoöloog
A .....J Van den Hoeven un senso d'altissima stima Michele Lessona Torin..23 Febr...1867
Fotograaf: Photographie Parisienne Turin
Informatie

43. Dominique Auguste Lereboullet 1804-1865

Frans arts en zoöloog
ALereboullet 1864
Fotograaf: Ch. Winter Strassbourg
Informatie (Engels)
Informatie (Frans)

44. Jean Théodore Lacordaire, 1801-1870

Belgisch entomoloog
A Monssieur Van der Hoeven Th.Lacordaire
Fotograaf: Servais Freres Liège
Informatie

45. Karl Georg Friedrich Rudolf Leuckart 1822-1898

Duits zoöloog Herrn Prof. van der Hoeven ...freundlichen .......L
Fotograaf: Hans Stix Giessen
Informatie

46. Otto Christian Lovén 1835 -1904

S.Loven Leyden d. 7/8 1867
Fotograaf: August Roesler Stockholm
Informatie

47. Otto Christian Lovén 1835 -1904

Fotograaf: C.G.Carleman Stockholm
Informatie

48. Wilhelm Lilljeborg, 1816-1908

Zweeds zoöloog
W.Lilljeborg in Upsala
Fotograaf: onbekend
Informatie

49. Douwe Lubach, 1815-1902

Arts met Harting en Logeman oprichter Album der Natuur
D Lubach MD natus Doccomi A 25 Decembr. a-i1815
Fotograaf: Ch.Binger & Co Haarlem
Informatie

50. Theodore Lyman, 1833-1897

Amerikaans anatoom
Whipplle Boston, postzegel
Fotograaf: Onbekend
Informatie

51. Johannes Peter Müller (1801-1858)

Fotograaf: L.Kuhn Würzburg
Informatie

52. August Wilhelm Malm, 1821-1882

Zweeds zoöloog
AWMalm
Fotograaf: Henneberg & Rosenstands Kiobenhavn
Informatie (Zweeds)

53. Otto Andreas Lowson Mörch 1828-1878

Zweeds/Deens zoöloog
Dr Morch in Kopenhagen
Fotograaf: T.Hammerom Kiobenhavn
Informatie

54. Otto Andreas Lawson Morch? 1828-1878

Zweeds/Deens zoöloog
Dr Morch in Kopenhagen
Fotograaf: T.Hammerom Kiobenhavn

55. Maximilian Alexander Philipp zu Wied-Neuwied,1782-1867

Duits ontdekkingsreiziger, etnoloog, zoöloog
Maximilian Pr.zu Wied geb.23 ste Sept. 1782 (...Sept 1864)
Fotograaf: A.Hegewald Neuwied
Informatie

56. Pietro Marchi (1833-....)

Italiaans arts en bioloog
Al Prof.V.D.Hoven recordo del Prof.Pietro Marchi
Fotograaf: L.Reali
Informatie

57. Jacobus Albertus Willebrordus Moleschott, 1822-1893

Nederlands physioloog
J.Moleschott Turijn 1867
Fotograaf: Onbekend
Informatie

58. Giustiniano Nicolucci 1819-1904

Dr. Giustiano Nicoluccii Nato 12 marjo 1819 in Isola di Sora (Italia)
Fotograaf: Fabre Torino
Informatie (Italiaans)

59. Sven Nilsson, 1787-1883

Zweeds zoöloog, archeoloog
Professor S.Nilsson till Herrn Professor van der Hoeven.
Fotograaf: Marie Brooke Stockholm
Informatie

60. Alexander Davidovic von Nordmann, 1803-1866

Fins bioloog
Prof.Dr.A.Nordmann 1865
Fotograaf: Onbekend
Informatie

61. Richard Owen, 1804-1892

Engels anatoom, zoöloog, paleontoloog
Rich. Owen ot.60
Fotograaf: Mayall London
Informatie

62. Richard Owen, 1804-1892

Engels anatoom, zoöloog, paleontoloog
Prof.Owen 1/6
Fotograaf: John & Charles Watkins
Informatie

63. Heinrich Alexander Pagenstecher, 1825-1889

Duits arts en zoöloog
Alex.Pagenstecher
Fotograaf: Ed.Lange Heidelberg
Informatie

64. Wilhelm Carl Hartwig Peters, 1815-1883

Duits zoöloog, anatoom, arts
Fotograaf: Philip Graf Berlin
Informatie

65. Phillips 1800-1874 (zie ook nr. 03)

Iers Geoloog.
Fotograaf: H.N.King Bath
Informatie

66. Onbekend

Luigi Cantu S.Filippo No 3
Fotograaf: onbekend

67. Martin Rathke, 1793-1860

Duits anatoom, zoöloog
Fotograaf: onbekend
Informatie

68. Joh. Theodor Reinhardt, 1816-1882

Deens zoöloog
J.Reinhardt d. 12 Oc. 1863
Fotograaf: H.Steenberg Kjobenhavn
Informatie

69. Jan Evangelista Purkinje, 1789-1869

Tsjechisch anatoom, physioloog
J.E.Purkinje
Fotograaf: onbekend
Informatie

70. von Humboldt?

Fotograaf: onbekend

71. Onbekend

Fotograaf: onbekend

72. Onbekend

Fotograaf: Hills and Saunders Oxford and Eton

73. Jean Louis Armand de Quatrefages,1810-1892

Frans bioloog
Fotograaf: Georges Numa
Informatie

74. Wilhelm Peter Eduard Simon Rüppell, 1794-1884

Duits zoöloog, ontdekkingsreiziger
Herrn Professor v.der Hoeven in Leyden ....ignat zur freundschaftlichen Erinnerung an Dr Eduard Ruppell in Frankfurt a/M im October 1865
Fotograaf: Botta Como
Informatie

75. Max Johann Sigismund Schultze 1825-1874

Fotograaf: F.Max Bonn
Informatie

76. Karl Theodor Ernst von Siebold, 1804-1885

Duits arts
Carl Theodor v. Siebold Munchen 1861
Fotograaf: onbekend
Informatie

77. Karl Theodor Ernst von Siebold, 1804-1885

Duits arts
Carl v.Siebold
Fotograaf: onbekend
Informatie

78. James Young Simpson,1811-1870

Schots arts
JYSimpson
Fotograaf: Moffat,Edinr
Informatie

79. Henry Tibbats Stainton 1822-1892

Brits zoöloog
H.J.Stainton
Fotograaf: Lutze &Witte Berlin Stettin Magdeburg
Informatie

80. Carl Jakob Sundevall, 1801-1875

Zweeds arts en bioloog
CarlJSundevall 1863 (natus 1801)
Fotograaf: Fessler & Steindorff Berlin
Informatie

81. Fredric Sundevall 1811-1881

Prof ..anat. in Upsala
Fotograaf: onbekend

82. Hermann Schlegel, 1804-1884

Duits ornitholoog
Fotograaf: Oversluijs Delft
Informatie

83. Johannes Japetus Steenstrup, 1813-1897

Deens bioloog, zoöloog Japetus Steenstrup
Fotograaf: Henneberg & Rosenstands Kiobenhavn
Informatie

84. Tommaso Salvadori,1835-1923

Italiaans zoöloog en ornitholoog
T.Salvadori
Fotograaf: Le Lieure Turin
Informatie

85. Franz Hermann Troschel, 1810-1887

Duits zoöloog
Prof. Trosch.t in Bonn
Fotograaf: Reinbold & Leman Berlin
Informatie

86. Adolfo Targioni Tozzetti, 1823-1902

Italiaans zooloog, botanicus, entomoloog
A Mr J. Van der Hoeven souvenir de Ad. Targioni Tozetti prof. de geologie et d'anatomie pour .. animaux
invertibr... au Musee ... de Florence 29..bre 1867
Fotograaf: Filli Bernieri Torino
Informatie

87. John Thurnam, 1810-1873

Engels psychiater, etnoloog, archeoloog, cranioloog
Dr. John Thurnam Devizes
Fotograaf: Moira&Haig
Informatie

88. Adolph de la Valette St George, 1831-1910

Duits zoöloog, anatoom
Adolphe Baron. de la Valette St George in Bonn 1865
Fotograaf: onbekend
Informatie

89. Rudolph Friedrich Johann Heinrich Wagner,1805-1864

Duits anatoom, fysioloog
R.Wagner, obiit 1864
Fotograaf: Hermann Stromfeldt, Gottingen
Informatie

90. Ernst Heinrich Weber, 1795-1878

Duits arts, anatoom
George Heinrich Weber, geb.in Wittenberg d.24 Juni 1795, photographirt 1861
Fotograaf: August Brasch, Leipzig
Informatie

91. Wilhelm Eduard Weber, 1804-1891

Duits arts, physioloog, psychiater, anatoom
Herrn Professor v.d.Hoeven mit herzlichen Grusse von Ernst Heinrich Weber. 70 Jahre alt
Fotograaf: Naumann Leipzig
Informatie

92. Haeckel? Lijkt op die foto.

Fotograaf: onbekend

93. Jeffries Wyman, 1814-1874

Amerikaans arts, antropoloog
Fotograaf: onbekend
Informatie

94. Edward Perceval Wright 1834-1910

Iers arts, zooloog, botanicus
E.Perceval Wright
Fotograaf: Millard Robinson, Dublin
Informatie

95. Carl Wedl 1815-1891

Oostenrijks patholoog
Prof.C.Wedl. te Weenen
Fotograaf: J.Bauer, Wien
Informatie

96. John Obadiah Westwood, 1805-1893

Brits entomoloog, archaeoloog
Prof.Westwood Oxford
Fotograaf: Hills & Saunders, Oxford
Informatie